Cyberstalking

Wat is cyberstalking?

Het heet cyberstalking wanneer iemand je expres, en steeds weer, online lastigvalt, bespioneert, bang maakt en/of bedreigt. En ongewenst contact met je legt. Een cyberstalker maakt hiervoor gebruik van het internet en technieken.

Informatie verzamelen

Een cyberstalker probeert zoveel mogelijk informatie over jou te verzamelen, of heeft deze al. Het meest interessant zijn je privégegevens. Zoals je telefoonnummer, adres, bankgegevens, op welke school je zit of waar je werkt. Sociale media zijn voor cyberstalkers vaak een bron van informatie. Daar ontdekken ze wie jouw online contacten zijn of waar je kort geleden bent geweest. Zo kan een cyberstalker je online volgen en controleren.

Vaak een bekende

Een cyberstalker is meestal iemand die je persoonlijk kent, zoals een (ex-)partner, schoolgenoot, collega, of een vriend. Het kan ook een onbekende zijn. Een cyberstalker wil contact met jou afdwingen door je bang te maken of onder druk te zetten. En bemoeit zich op een extreme manier met jouw (online) leven.

Offline en online stalking

Een verschil met offline stalking is dat online stalking 24 uur per dag kan doorgaan. Op elk moment van de dag en nacht kun je bijvoorbeeld ongewenste berichten krijgen. Een cyberstalker kan dat via de computer automatisch instellen. Online heeft een cyberstalker ook meer mogelijkheden dan offline om contact te zoeken. Soms zoekt de cyberstalker jou online en thuis op.

Zo kan een cyberstalker jou lastigvallen:

• Per dag tientallen vervelende (privé)berichten en ongewilde foto’s/video’s naar je sturen.

• Steeds contact met je leggen via verschillende (nep-)profielen op online platforms zoals social media, websites en berichtenapps. Bijvoorbeeld door te reageren op al jouw online berichten, lid te worden van dezelfde groepen en je steeds te taggen.

• Je mailbox bombarderen door je in te schrijven voor verschillende nieuwsbrieven.

• Negatieve berichten en leugens over jou plaatsen op het internet.

• Je computer, tablet, telefoon of account hacken. Het kan ook gaan om webcamhacken en het gebruik van slimme apparaten in huis om gesprekken af te luisteren. Meer informatie staat op de pagina Account gehackt.

• Dreigen dat jouw persoonlijke informatie op het internet wordt gezet.

• Jouw privégegevens op het internet delen. Hier lees je meer over doxing.

• Je familie, vrienden of collega’s lastigvallen. Om jou te beschadigen of om je van hen te isoleren.

• Anderen vragen jou lastig te vallen in je online of offline leven.

• Bedreigen.

• Gebruikmaken van stalkerware of een gps-tracker om jouw live locatie te bekijken en volgen. Meer informatie over stalkerware vind je op deze site.

• Een nepprofiel aanmaken vanuit jouw naam. Op deze pagina lees je meer over nepprofielen.

• Verspreiden van een (nep)foto/video van jou. Bekijk dan ook de informatie van ongewilde foto's en video's op internet.

Dit wil je weten als je online gestalkt wordt

Word jij steeds door dezelfde persoon online lastiggevallen en in de gaten gehouden? Is het bedreigend? Krijg je tientallen vervelende appjes, rare telefoontjes en ongewenste foto’s/video’s op een dag? Dan heb je te maken met cyberstalking. Dit is niet oké, cyberstalking is strafbaar!

Niet jouw schuld

Helaas komt cyberstalking veel voor. Je bent dus niet de enige die hier last van heeft. Misschien voel je schaamte, stress, angst, minder zelfvertrouwen. Of denk je dat het je eigen schuld is. Maar het is niet jouw schuld!

Praat erover

Praat erover met je ouders/opvoeders, broer of zus, docent of iemand anders die je vertrouwt. Zo blijf je er niet alleen mee zitten en kunnen jullie samen naar een oplossing zoeken. Vind je dit moeilijk? Tips over hoe je iets kunt vertellen aan een volwassene, vind je op deze pagina met adviezen over gesprekken voeren.

Misschien kun je niet bij je ouders/opvoeders terecht voor steun. Bijvoorbeeld omdat sommige onderwerpen taboe zijn binnen jouw gezin. Misschien ben je bang dat je ouders/opvoeders boos worden op jou. Je kunt altijd (gratis en anoniem) met iemand van Helpwanted chatten.

Vraag hulp

Er is hulp. Als je wordt gestalkt door iemand van jouw school, praat er dan over met een volwassene van school. School is verplicht jou te helpen. Je kunt dan ook hulp krijgen van Pestweb. Heeft de cyberstalker jouw foto/video of privégegevens online gezet? Helpwanted kan helpen deze offline te halen. Ontdek ook andere ondersteunende organisaties en handige websites op deze informatieve pagina.

Het mag niet

Cyberstalking is verboden. Meld de cyberstalker bij de beheerder van het online platform waarop je lastiggevallen wordt. Je kunt diegene ook blokkeren. Dan kan de stalker je niet meer lastigvallen. Hier lees je hoe je dat doet op sociale media. Maak wel eerst screenshots van het cyberstalken en verzamel bewijs. Leer hoe je dit doet op deze pagina over bewijsverzameling.

Je kunt ook een melding of aangifte doen van cyberstalking bij de politie. Heeft of verspreidt de cyberstalker een naaktfoto/video van jou? Dan maakt de cyberstalker zich misschien schuldig aan kinderporno.

Bedenk met wie je chat

Online kunnen mensen zich gemakkelijk voordoen als iemand anders. Zo kan de cyberstalker via een ander profiel contact met jou zoeken. Staat jouw camera standaard aan tijdens het chatten of streamen? Anderen kunnen dan opnames van jou maken, terwijl je dat misschien niet wil. Lees hier handige tips om te checken met wie je chat.

Check je privacy-instellingen

Een cyberstalker kan minder makkelijk inbreken in jouw accounts als je deze goed afschermt. Diegene kan dan ook geen nepprofiel aanmaken vanuit jouw naam of informatie over jou vinden. Gebruik hiervoor op elk platform een andere gebruikersnaam en wachtwoord. Deel deze gegevens met niemand. En noem niet je echte naam, leeftijd of woonplaats. Zorg ervoor dat je je locatie niet deelt op je apps of apparaten.

Je kunt de instellingen van je sociale media zo aanpassen dat vreemden geen contact met je kunnen opnemen. Bekijk onze sociale-media-handleidingen voor instructies. Bezoek ook eens veiliginternetten.nl.

Cyberstalken veroorzaakt klachten

Als je te maken hebt met cyberstalking, kun je daar buikpijn of hoofdpijn van krijgen. Of je kunt niet meer slapen ‘s nachts. Het voelt onveilig dat iemand zo veel van jou weet en je in de gaten houdt. Je kunt gevoelens van angst, stress, schuld, onzekerheid of schaamte hebben. Of woede, machteloosheid en eenzaamheid. Op de lange termijn kunnen deze gevoelens leiden tot mentale klachten, depressies, suïcidaliteit en posttraumatische stress

Grote gevolgen

Je kunt negatief over jezelf gaan denken, een laag zelfbeeld krijgen. Daardoor kan het slecht gaan op school of met je werk. Cyberstalking kan ook invloed hebben op je relaties. De (onjuiste) informatie die over jou is gedeeld, kan je een slechte naam bezorgen. Sommige slachtoffers krijgen te maken met intimiderende of gewelddadige acties vanuit de familie en vanuit mensen die ze niet kennen, die hun gegevens hebben gekregen van de cyberstalker.

Niet jouw schuld

Als je gestalkt wordt online, durf je misschien niemand meer te vertrouwen. Of je durft de deur niet meer uit te gaan. Gaat het stalken ook offline door? Dan verergert dit meestal de klachten. Misschien krijg je ook te maken met victim blaming. Anderen twijfelen dan aan jouw kant van het verhaal. Of vinden dat het je eigen schuld is dat je gestalkt wordt. Bedenk altijd: het is nooit jouw schuld! En weet dat al jouw gevoelens normaal zijn. Meer informatie staat op de pagina Victim blaming. Als je veel piekert, bekijk dan ook deze anti-piekertips.

Praten lucht op

Het kan erg opluchten om er met iemand over te praten. Aan je huisarts of praktijkondersteuner kun je met een gerust hart alles vertellen. Zij hebben beroepsgeheim. Dit betekent dat zij jouw verhaal niet aan iemand anders mogen doorvertellen. Je kunt ook altijd chatten met iemand van Helpwanted.

Goed om te weten

Nederland heeft een anti-stalkingwet. In deze wet wordt stalking ‘belaging’ genoemd. Cyberstalking gaat ook vaak samen met andere strafbare feiten.

Strafbaar of niet?

Cyberstalking is strafbaar. Het kan ook gepaard gaan met andere strafbare feiten zoals laster, smaad, bedreigingen, hacking en identiteitsdiefstal. Het is ook verboden om zonder toestemming foto’s/video’s van iemand te verspreiden. Zeker als dat jou schaadt. Verspreidt de cyberstalker een naaktfoto/video van jou waarop jij jonger bent dan achttien? Dan maakt de cyberstalker zich mogelijk schuldig aan het verspreiden van kinderporno. Op de site van de politie lees je meer over wat er strafbaar is op het internet.

Melding of aangifte

Van strafbare feiten kun je een melding doen of aangifte. Om stalking te kunnen vervolgen en onderzoek te doen, is altijd een aangifte nodig. Bel eerst naar het algemene nummer van de politie (0900-88 44) en vertel je verhaal. Verzamel zoveel mogelijk bewijs voordat je aangifte doet. Bekijk onze tips over bewijs verzamelen.

Als de cyberstalker persoonsgegevens of jouw foto's en video's online heeft gezet, is het belangrijk om met de politie af te stemmen of deze al van internet verwijderd kunnen worden. Te snelle verwijdering kan namelijk een politie-onderzoek belemmeren. Op deze site lees je meer over wat de politie kan doen tegen (cyber)stalking.

Slachtofferhulp

Wil je begeleid worden bij de aangifte? Neem dan contact op met Slachtofferhulp. Je kunt gratis bij hun terecht voor emotionele steun, hulp in het strafproces en ondersteuning bij het vergoed krijgen van je schade.

Jonger dan dertien?

Iedereen mag aangifte doen van een misdrijf. Ben je jonger dan dertien? Dan neemt de politie altijd contact op met je ouders/opvoeders. Tenzij de aangifte over hen gaat. Wil je liever niet zelf aangifte doen? Je ouders of verzorgers kunnen het ook voor jou doen. Lees op deze pagina hoe aangifte of melding doen werkt.